استاندارد کیفیت هوا در محیط‌ بسته

کیفیت هوای داخل یا Indoor Air Quality (IAQ) که کمیت‌های فیزیکی از جمله میزان دما، رطوبت، باکتری‌ها و گازهای شیمیایی را شامل می‌شود، تأثیر زیادی بر سلامت و توانایی کاری افراد می‌گذارد. آلودگی هوا در محیط‌ بسته در مقایسه با محیط بیرون، موردتوجه کم‌تری قرار گرفته است؛ ولی اکنون این موضوع به نگرانی عمومی تبدیل شده است.

کیفیت پایین هوای داخل می‌تواند منجر به بیماری، ناراحتی در محل کار، غیبت از کار و کاهش بهره‌وری شود و در مقابل کیفیت بالای هوای داخل، از سلامت ساکنان محافظت و به عملکرد آن‌ها کمک می‌کند. اثرات جدی و مضر ناشی از کیفیت ضعیف هوای داخل (IAQ) شامل بیماری لژیونر، سرطان ریه ناشی از قرارگرفتن در معرض رادون و مسمومیت با منوکسید کربن (CO) است.

گروه کول‌تگ راهکارهای مناسبی را برای مانیتورینگ کیفیت هوا ارائه می‌کند تا با هشداردهی امکان اصلاح و واکنش سریع جهت جبران و مساعد کردن شرایط محیطی برای شما فراهم ‌کند. در ادامه به اهمیت کیفیت هوای داخل در سطح بین‌الملل و روش‌های حفظ آن خواهیم پرداخت، پس با ما تا انتهای این مطلب همراه باشید.

استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ IAQ چیست؟

استاندارد IAQ یا کیفیت هوای داخل، دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و معیار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی است که سطوح قابل‌قبولی از آلاینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و شرایط هوا را در محیط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های داخلی مانند خانه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، ادارات، مدارس و ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های عمومی، تعیین می‌کند. این استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها توسط سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دولتی، سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بهداشتی و کمیته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تخصصی برای محافظت از سلامت، ساکنان و اطمینان از کیفیت هوایی که تنفس می‌کنند، تصویب می‌شوند.

اهمیت استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ برای سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها

اداره بهداشت ایمنی شغلی ایالات متحده (OSHA) تأکید می‌کند همه کارفرمایان موظف‌اند محیطی ایمن برای کارکنان خود از جمله یک محل کار با تهویه مناسب در محدوده ایده‌آل کیفیت هوای داخل فراهم کنند؛ بنابراین باید استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی برای کیفیت هوای داخل ساختمان از طریق تحقیقات گسترده، جمع‌آوری داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اجماع علمی ‌ایجاد شود. رعایت این استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای به حداقل رساندن خطرات ناشی از آلودگی هوا در محیط، ضروری است.

سازمان‌های الزام کننده استانداردهای IAQ در دنیا

سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های نظارتی و بین‌المللی، استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ را برای دستیابی به محیط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی با هوای سالم‌ تنظیم کرده و مرتباً آنها را به‌روزرسانی و اعمال می‌کنند. این استانداردها شامل همه دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی است که به دستیابی و حفظ سطوح قابل‌قبول انواع آلاینده در محیط بسته، منجر می‌‍‌‌شوند.

توجه به این نکته مهم است که استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ به دلیل تفاوت در شرایط محیطی، ساختارهای متفاوت ساختمان‌ها و اولویت‌های بهداشتی، می‌تواند از کشوری به کشور دیگر متفاوت باشد. در ادامه برخی از استانداردهای قابل‌توجه از حوزه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های قضایی مختلف آورده شده است:

• سازمان بهداشت ‌جهانی (WHO):

سازمان بهداشت ‌جهانی دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جامعی را برای ذرات معلق، رادون، ترکیبات آلی فرار (VOCS) و آلاینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بیولوژیکی ارائه می‌دهد. این دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در سطح بین‌المللی به رسمیت شناخته شده‌اند و به‌عنوان مرجعی برای مقررات IAQ در بسیاری از کشورها اجرا ‌می‌شوند.

• سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO):

سازمان بین‌المللی استاندارد، استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های متعددی را در رابطه باکیفیت هوای داخل ساختمان ارائه می‌دهد، از جمله استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی برای ارزیابی سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مدیریت کیفیت هوای داخل ساختمان (ISO 16000-40:2019) و مشخص کردن روش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی برای بیان کیفیت هوای داخلی مناسب برای زندگی انسان (ISO 16814:2008).

• استاندارهای اتحادیه اروپا (EU):

اتحادیه اروپا همچنین استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ را برای رسیدگی به آلاینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی مانند بنزن، مونوکسید کربن و سایر VOCS ایجاد کرده است. توجه داشته باشید میزان آلاینده‌ها در سال بیش‌تر از حد مجاز قانون گذاری شده اتحادیه است.

• استاندارد ایالات متحده (EPA):

آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کیفیت هوای داخلی EPA با هدف ارائه دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی در مورد واحد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های اندازه‌گیری بهینه برای آلاینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با هدف ارائه حفاظت از رفاه عمومی ‌انجام می‌شود.

• استاندارد ASHRAE 62.1:

این استاندارد بر ارائه راهنمایی در مورد نرخ تهویه، توزیع هوا و تمیز کردن هوا برای اطمینان از IAQ قابل قبول در ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تمرکز دارد.

نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشت این است که حتی اگر استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های دقیقی برای کیفیت هوای داخلی OSHA وجود نداشته باشد، بند وظیفه عمومی قانون OSH کارفرمایان را ملزم می‌کند که محل کار ایمن و عاری از هرگونه خطر شناخته شده‌ای که ممکن است باعث آسیب یا مرگ کارگران شود فراهم کنند.

• استاندارد کانادا (Health Canada):

استاندارد کانادا دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خاصی را برای IAQ محیط مسکونی بر اساس ارزیابی خطرات ناشی از آلاینده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های خاص داخل ساختمان تعیین می‌کند تا به اطمینان داشتن به محیط‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های داخلی امن و سالم کمک کند.

• استاندارد استرالیا:

در حالی که دولت استرالیا این واقعیت را به رسمیت می‌شناسد که استرالیا در حال حاضر هیچ کنترل خاصی بر روی IAQ  در مقایسه با ایالات متحده ندارد، دستورالعمل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در مورد موقعیت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های محل کار بیان می‌کنند که کارفرمایان باید از شرایط کار ایمن و تهویه مطابق با Safe Work Australia  اطمینان حاصل کنند.

• استاندارد بریتانیا:

اداره اجرایی بهداشت و ایمنی به مقررات شماره 6 تحت مقررات بهداشت، ایمنی و رفاه محل کار اشاره می‌کند، که بیان می‌کند که کارفرمایان باید اطمینان حاصل کنند که تمام محل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کار با فضای بسته به خوبی با مقدار کافی هوای تازه یا تصفیه شده، تهویه می‌شوند.

مزایای رعایت استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ

اجرای استانداردهای IAQ و حفظ آن نیازمند برنامه‌ریزی و تجهیزات است ولی رعایت آن مزایای زیر را به همراه دارد که ارزش و سودمندی این کار را نشان می‌دهد:

• افزایش کارایی و آسایش افراد
• پیشگیری و کاهش خطر سلامت و ایمنی
• ‌بهره وری انرژی
• زندگی پایدار

چالش‌های موجود برای رعایت استانداردهای IAQ

حفظ انطباق با استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ نیاز به تلاش و مدیریت درست دارد. برای برطرف کردن چالش‌های موجود از فناوری‌های مانیتورینگ با سنسورهای پیشرفته، برای نظارت بر فعالیت‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ارسال هشدار‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های حیاتی به طور خودکار، اجرای اقدامات و گزارش مشکلات اضطراری، استفاده کنید.

چالش‌های موجود برای انطباق با استانداردهای کیفیت هوای داخل در پایین آمده است:

• طراحی نادرست و تعداد کم دستگاه تهویه
• نگهداری و سرویس نادرست
• پتانسیل آلودگی در حین بازسازی
• عوامل خارجی (مثل آب و هوا)
• نگرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های سلامت کارکنان
• عدم آگاهی کارکنان
• مسائل نظارتی و اجرایی

نکات لازم برای دستیابی به استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ

از آنجایی که کیفیت هوای داخل تأثیر مستقیمی ‌بر سلامت و رفاه افراد دارد، سازمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باید فرایندهای بازرسی و ارزیابی منظم شرایط محیطی مختلف را مطابق با قوانین و مقررات مربوطه تنظیم کنند.

برای کمک به افراد، مشاغل و مؤسسات برای اطمینان از انطباق با استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باید نکات عملی زیر را رعایت کنند:

• از تهویه منظم و تبادل هوا اطمینان حاصل کنید.
• از محصولات کم آلاینده استفاده کنید.
• با تمیز کردن و نگهداری منظم فضا‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های داخلی را مرتب نگه دارید.
• سطوح رطوبت داخلی را در محدوده توصیه شده (معمولاً بین 30 تا 50 درصد) حفظ کنید تا از رشد کپک و گرد و غبار جلوگیری کنید.
• برای جلوگیری از قرار گرفتن در معرض دود سیگار که یک آلاینده قابل توجه هوای داخل خانه است، یک سیاست ممنوعیت سیگار را در داخل خانه اجرا کنید.
• بازرسی و نگهداری سیستم گرمایش و تهویه مطبوع (HVAC) را به طور منظم اجرا کنید تا از عملکرد کارآمد و مؤثر اطمینان حاصل شود. همچنین، فیلتر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تهویه مطبوع و تصفیه کننده هوا را همان‌طور که سازندگان توصیه می‌کنند برای حفظ هوای داخل، تمیز کنید.
• با استفاده از استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مدیریت یکپارچه آفات برای به حداقل رساندن استفاده از آفت کش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های شیمیایی، آلودگی هوای داخل را کاهش دهید.
• ساختمان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را از نظر آسیب‌های رطوبتی شامل نشت و علائم رشد کپک به طور منظم بررسی کنید و هر مشکلی را به سرعت برطرف کنید.
• به عموم مردم در مورد استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ، اهمیت تهویه مناسب و بهترین شیوه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برای حفظ محیط داخلی سالم آموزش دهید.
• استفاده از سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مانیتورینگ IAQ مانند سنسور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کول‌تگ اولترا را در نظر بگیرید که داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بی‌درنگ در مورد کیفیت هوای داخل ارائه می‌دهند و امکان مداخله به موقع را در صورت نیاز فراهم می‌کنند.

آموزش همگانی کارکنان

آموزش‌ همگانی، کارمندان عادی تا متخصصین هر حوزه را به قوانین و استانداردهای IAQ آگاه می‌سازد تا با فراگیری دانش و مهارت‌های کافی، به محیط کاری ایمن که سلامت و رفاه را در اولویت قرار داده است، برسند.

آموزش IAQ شامل موارد زیر می‌شود:

• منبع آلودگی هوای داخلی
• اثرات سلامتی ناشی از عدم رعایت استاندار IAQ
• استراتژی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تهویه
• پایش کیفیت هوا
• تعمیر و نگهداری ساختمان
• مقررات و استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها

هوشمندسازی مانیتورینگ IAQ و تضمین ایمنی کارکنان

شما می‌توانید یک چک‌لیست از مشکلات و راهکارهای ممکن برای بهبود کیفیت هوای داخلی، تهیه کنید همچنین با حذف کارهای دستی، عملیات خود را ساده کنید.

• با را‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌اندازی سنسور‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های CoolTag^ULTRA، کیفیت هوای داخل و سیستم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تهویه را در محیط کار به طور مداوم نظارت کنید.
• برای اطمینان از رعایت استانداردهای sIAQ بازرسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های منظم و ارزیابی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های لازم را به طور مستمر ادامه دهید.
• عدم انطباق با استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ را با گزارش مشکلات مستند کنید.
• با اجرای مانیتورینگ، مداخلات به موقعی هنگام بروز مشکل شناسایی شده، انجام دهید.
• با استفاده از داشبورد CoolLive، به بینشی مبتنی بر داده برای انطباق سازمان خود با استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های IAQ و اطمینان از محیط کاری ایمن دسترسی پیدا کنید.
• گزارش‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ارزیابی IAQ را در قالب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف، از جمله Excel یا Weblink ایجاد کنید که می‌توانید از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به عنوان مدرکی دال بر مطابقت با استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها استفاده کنید. همچنین می‌توانید آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را در فضای ابری ایمن ذخیره کنید.
• کارمندان و بازرسان را به دانش و استفاده از سنسور و نرم‌افزار CoolTag^ULTRA مجهز کنید تا با تجهیزات کامل برنامه‌های IAQ را اجرا کنند.